o tyle o ile
  • osoba ludzka raz jeszcze
    23.03.2004
    23.03.2004
    W kwestii, czy zwrot osoba ludzka jest poprawny, wyjaśniam, że o ile brzmi on dziwnie w języku potocznym (np. w zdaniu: w windzie mieszczą się 3 osoby ludzkie), o tyle jest przyjęty i zrozumiały w filozofii i teologii, gdzie mówi się o osobach ludzkich np. w odróżnieniu do Osób Boskich. Analogiczna uwaga dotyczy więzi międzyludzkich i więzi międzyosobowych. Ponadto trzeba widzieć, że wyrażenie jednostka ludzka ma w filozofii i teologii inny sens niż osoba ludzka.
    Paweł Borkowski
  • Pan, Pani, Państwo – w listach
    22.02.2002
    22.02.2002
    Czy nastąpiły jakieś zmiany w pisowni form Pan, Pani, Państwo w korespondencji? Czy nadal normą jest użycie wielkich liter, czy coś się zmieniło?
  • Pisze się rozdzielnie lone terrorysta, solo terrorysta
    21.05.2018
    21.05.2018
    Szanowni Państwo,
    mam kłopot z zapisem nazw / pojęć, tzn. lone terrorysta i solo terrorysta (zdaniem specjalistów nie są to synonimy). O ile słowo soloterrorysta – moim zdaniem – per analogiam do cyberterrorysty można by zapisać łącznie, o tyle zapis drugiego pojęcia wzbudza moje wątpliwości z uwagi na ang. „przedrostek”. Co zrobić w sytuacji, gdy obu tych pojęć należy użyć wymiennie, tj. solo / lone terrorysci? Jak to zapisać?
    Pozdrawiam Anna
  • polszczenie wyrazów
    10.10.2011
    10.10.2011
    Czy można mówić o prawidłowym i nieprawidłowym spolszczeniu? O ile transkrypcja czy transliteracja są ściśle opisane algorytmami i łatwo wskazać, gdzie i w jaki sposób dana reguła została naruszona, o tyle termin polszczenie wydaje się tylko stwierdzeniem, że coś było w innym języku, a teraz jest w naszym – przy takim rozumieniu tego słowa jedynym kryterium „poprawności” wydaje się być uzus.
  • pomarańcza
    26.09.2012
    26.09.2012
    Jak odmieniamy słowo pomarańcza?
  • poprawny przepis
    16.06.2013
    16.06.2013
    Dzień dobry,
    do dania dosypujemy chińską przyprawę pięciu smaków czy chińską przyprawę pięć smaków? Do tego dolewamy około łyżkę czy łyżki wody/octu/oliwy?
    Dziękuję
    Lidia Kowalczyk
  • prze-
    19.03.2012
    19.03.2012
    O ile wiem ze słowników, przedrostek prze- dodaje się jedynie do czasowników i przymiotników. W związku z tym ciekawi mnie, czy można dodawać prze- do rzeczowników. Mam tu na myśli głównie bardzo popularne wśród internautów słowa przekozak i – tu przepraszam za wyrażenie – przechuj. Chciałbym spytać, czy można w ten sposób tworzyć rzeczowniki (bo przedrostkiem prze- nie są chyba te w słowach przekupka, przełom czy przejście), a także przymiotniki, jak np. przebrzydki.
    Kłaniam się,
    W.T.
  • przecinek w zdaniach podrzędnie złożonych
    9.07.2009
    9.07.2009
    Proszę napisać mi, jak wygląda zasada stawiania przecinka przed słowami i wyrażeniami takimi, jak: wiesz, nie wiem itp. Często widzę, że w np. w zdaniu „Wiesz, o czym mówię?” nie ma przecinka, a w innym, bardzo podobnym już jest. Od czego to zależy?
    Dziękuję.
  • Przecinki zamiast średników
    2.07.2018
    2.07.2018
    Szanowny Panie Doktorze,
    czy średnik został prawidłowo użyty w zdaniu: Przekształcenie płaszczyzny rzutowej w płaszczyznę rzutową nazwiemy rzutowym, jeśli jest bijekcją; prosta przechodzi na prostą; na tej prostej zachowywany jest dwustosunek? Jest to definicja przekształcenia rzutowego. Na tę definicję składają się trzy punkty: bycie bijekcją, zachowywanie prostej, zachowywanie dwustosunku. Gdyby zapisać je w formie listy wyliczeniowej, średnik tym bardziej wydawałby się na miejscu. Czy jednak nie przeszkadza mu, strukturalnie wyższy, przecinek przed jeśli?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
    PS. Dziękuję za obszerną odpowiedź dot. przecinków. Teraz lepiej mi się to ułożyło.
  • Przysłówki od przymiotników złożonych
    5.04.2016
    5.04.2016
    Czy jeżeli mamy do czynienia z wyjątkami od rozdzielnej pisowni połączeń przysłówków i przymiotników, np. średniodrobny, wysokospecjalistyczny, ciężkostrawny, to czy zamiana końcówki w formę przysłówkową skutkuje zachowaniem pisowni łącznej?
    Na przykład: cebulę pokrojono średniodrobno ; sprzęt działa wysokospecjalistycznie; zjadłem dziś zbyt ciężkostrawnie czy jednak średnio drobno itp.?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego